dutjes

Tijdens de zomervakantie schuift de bedtijd vaak (onbewust) later. Er wordt nog veel plezier gemaakt in de avond; BBQ, minidisco of een kampvuur. Maar nu de zomervakantie alweer bijna ten einde komt, is het tijd om te focussen op je ritme. Ik deel in deze blog mijn tips voor een soepele terugkeer naar je “vertrouwde” ritme.

De beste manier om je kindje voor te bereiden is door “op tijd” te beginnen. Een stapsgewijze aanpak werkt vaak beter dan een resolute ommezwaai. Heb jij niet meer zoveel tijd? Geen paniek, start dan vandaag met onderstaande tips.

Voorkom late namiddagdutjes

De opdracht voor jou: zorg dat je kindje wakker blijft als het geen tijd is om te slapen. Hoe moe je kindje ook is, doe er alles aan om een namiddagdutje te voorkomen. Deze powernaps zorgen er namelijk voor dat de bedtijd té laat schuift. De meest diepe en herstellende slaap is in het eerste gedeelte van de avond. Deze slaap heeft je kindje echt nodig!

Pas het schema geleidelijk aan

Het is heel normaal dat je kindje niet direct in slaap valt als de bedtijd opeens weer een uur eerder is. Je zult veel weerstand krijgen als je de verandering in één keer probeert door te voeren. Pas daarom de bedtijd geleidelijk aan. Maak je kindje iedere ochtend 15 minuten eerder wakker (als je je kindje hebt laten uitslapen gedurende de vakantie) en breng je kindje die dag ook 15 minuten eerder naar bed. Deze aanpak zorgt ervoor dat de biologische klok van je kindje zich langzaam kan aanpassen. Door geleidelijk toe te werken naar een vroegere bedtijd zal je kindje fris en fruitig aan de start van het nieuwe schooljaar verschijnen.

Kondig de bedtijd aan

Vergeet niet dat je kindje óók tijd nodig heeft om zich weer aan te passen. Waar je kindje voorheen nog een uurtje langer kon buitenspelen of wakker bleef, moet je kindje nu vroeger naar bed. Geef je kindje tijd om hieraan te wennen door duidelijk te zijn. Dit doe je door vooraf de bedtijd aan te kondigen. Is je kindje nog erg jong, dan maak je gebruik van herkenbare signalen die aangeven dat de bedtijd nadert. Dim de lichten en neem een badje. Is je kindje al iets ouder, benoem dan dat je kindje nog 5 minuten kan spelen voordat het bedtijd is. Een goede voorbereiding is het halve werk.

Ontspannen bedtijdroutine

Een duidelijke en herkenbare bedtijdroutine geeft je kindje tijd om over te schakelen van actief naar passief. Dit hebben kindjes echt nodig. Onderschat het belang van een bedtijdroutine dan ook niet. Je kindje zal teleurgesteld zijn dat hij/zij niet langer buiten kan spelen, voorkom drukke spelletjes voor bedtijd. Onderneem bewust een rustige activiteit voor bedtijd. Denk aan boekjes lezen, kleien of samen met de blokken bouwen. Maar ook een warm bad of een warme douche kan helpen te ontspannen. Ontspannende activiteiten helpen om rustiger en sneller in slaap te vallen.

Bedtijd lichten uit

Zorg ervoor dat de slaapkamer helemaal donker is, zeker als je kindje gewend is aan een latere bedtijd. Een donkere slaapkamer reduceert prikkels en stimuleert de productie van het slaaphormoon. De hersenen van je kindje krijgen het signaal dat het tijd is om te gaan slapen en zullen melatonine aanmaken. Het zorgt ervoor dat je kindje slaperig zal worden. Zijn er nog veel omgevingsgeluiden aanwezig? Maak dan gebruik van white noise.

Ochtend betekent (zon)licht

Zonlicht helpt echt bij het resetten van het biologisch klokje van je kindje. Begin de dag met frisse lucht en (dag)licht in plaats van uitslapen. Maak je kindje wakker en start je dag met iets leuks; ga samen buiten ontbijten. Werk toe naar een starttijd van de dag rond 07:00uur. Een vaste starttijd helpt bij het volgen van een ritme. Doet je kindje nog maar één dutje of zelfs geen dutje meer? Dan kun je je kindje ook iets langer laten slapen.

Quality time

Vul het emmertje met liefde! Kindjes hebben behoefte aan 1 op 1 tijd. Wist je dat deze 1 op 1 tijd voor bedtijd kan helpen bij het verminderen van strijd voor bedtijd. Als je kindje voldoende individuele aandacht heeft ontvangen voor bedtijd, zullen ze minder snel negatieve aandacht vragen tijdens de bedtijdroutine. No battles, no struggles: thank me later!

Voorkom schermtijd voor bedtijd

Schermtijd kan tijdens de vakantie gemakkelijk toenemen. Probeer minimaal een uur voor bedtijd geen beeldscherm te gebruiken. Studies tonen aan dat het licht van beeldschermen het vermogen van kindjes om in slaap te vallen en in slaap te blijven verstoren. Door het felle licht van de schermen raakt het lichaam in de war, het lichaam kan denken dat het nog licht is waardoor het in slaap vallen veel moeilijker zal verlopen. Licht is namelijk een seintje om het wakkerhormoon te produceren.

Slaapwekkertje

Is jouw kindje rond de leeftijd van 2.5 jaar of ouder? Dan is het een goed moment om een slaaptrainer wekkertje aan te schaffen. Een slaaptrainer is perfect voor kindjes vanaf ongeveer 2.5 jaar en laat je kindje zien wanneer de nacht voorbij is en de dag begint. Een slaapwekkertje is ook erg handig voor peuters en kleuters, ook deze kindjes weten niet altijd wanneer de nacht voorbij is. Maak duidelijke afspraken behorende bij het slaapwekkertje. Wat verwacht jij bij welke kleur? Alleen op deze manier weet je kindje wat jij van hem/haar verwacht.

Probeer de eerste weken vast te houden aan je ritme. Wijk zo min mogelijk af, ook tijdens het weekend. Je dient je kindje echt even de kans te geven weer te wennen aan het ritme. Ik hoop dat deze tips jou en je kindje(s) gaan helpen om de overstap naar “daily life” te maken.

Heb je behoefte aan meer praktische tips die direct toepasbaar zijn?

Neem dan een kijkje op mijn Instagram.

Veel liefs, Ghislaine

Als slaapcoach krijg ik veel vragen over het afbouwen van dutjes. Je zult het vast en zeker herkennen, net als je het gevoel en vertrouwen hebt het ideale slaapschema gevonden te hebben besluit je baby dat het tijd is voor verandering. Is het een slaapregressie of is het tijd om een dutje af te bouwen? Iedere ouder zal deze onzekerheid herkennen. Het verlangen naar controle over het verloop van de dag is heel natuurlijk. Om je op weg te helpen besteed ik in deze blog aandacht aan de hoeveelheid dutjes per leeftijdscategorie.

Welke signalen kan je baby gebruiken om aan te geven dat het tijd is voor verandering?

De meest voor de hand liggende signalen die baby’s gebruiken om te vertellen dat ze toe zijn aan een overgang zijn de weerstand tegen dutjes en de langere tijd die nodig is om in slaap te vallen. Maar niet iedere baby is hetzelfde. Het kan ook zijn dat je baby opeens vroeg wakker is in de ochtend of in de nacht meerdere keren wakker wordt. Dit zijn signalen die erop kunnen wijzen dat het tijd is voor een dutjesovergang.

4 of meer dutjes: newborns

Newborns hebben nog veel slaap nodig. Bovendien is de slaap van newborns onvoorspelbaar en erg wisselend. Je zult merken dat newborns overdag vier of meer korte dutjes nodig hebben om de dag op een comfortabele manier door te komen. Aangezien de wakkertijd van newborns kort is, zijn ze al snel weer moe en zijn de rustmomenten erg belangrijk om oververmoeidheid te voorkomen. Ondersteun je kindje tijdens dutjes, je kindje heeft op deze jonge leeftijd nog veel moeite met zelfstandig in slaap vallen.

3 dutjes: 4 – 7 maanden

Als je baby in de leeftijd van 12 tot 16 weken is, komen de slaappatronen en slaapcyclussen van baby’s tot ontwikkeling. Dit is te merken aan de 45-50 minuten slaapjes. Je baby zal nog moeten leren om meerdere slaapcyclussen te koppelen. Dit is een leerproces en zal gaan met vallen en opstaan. Vanaf de leeftijd van 4 maanden is het advies dan ook om toe te werken naar drie dutjes per dag. Deze drie dutjes verspreid je idealiter over de hele dag, ochtenddutje – middagdutje – avonddutje, om oververmoeidheid tijdens bedtijd te voorkomen. Streef naar een langere middagslaap. De middagslaap is het belangrijkste slaapmoment van de dag. Een langer rustmoment gedurende de middag helpt de dag van je baby/kindje in evenwicht te houden.

2 dutjes: 7 – 8 maanden tot 15 -18 maanden

De overgang van 3 naar 2 dutjes vindt meestal plaats in de leeftijdsfase van 7 – 8 maanden. Als je baby het laatste dutje van de dag gaat weigeren, is het tijd om het namiddagdutje te laten vervallen. Dit kun je doen door het dutje steeds iets in te korten. Als je van drie dutjes naar twee dutjes overstapt, kan het nodig zijn om de bedtijd tijdelijk te vervroegen. Sommige baby’s blijven tijdens het namiddagdutje opeens wakker, dat is ook een duidelijk signaal dat het tijd is om over te stappen op twee slaapmomenten. Een ander veelvoorkomend signaal is het aanvechten van de bedtijd. Je merkt dat je baby dan nog niet moe genoeg is en eigenlijk te veel slaap heeft gehad overdag. Er zijn ook baby’s die bij een leeftijd van 6 maanden al de overstap maken naar twee dutjes per dag.

1 dutje: 15 – 18 maanden

De overstap van 2 naar 1 dutje vindt meestal plaats rond de leeftijd van 15 tot 18 maanden. De meeste kindjes hebben rond de leeftijd 16-18 maanden genoeg aan één langer en herstellend slaapmoment midden op de dag. Deze overstap geeft jou als ouder ook meer vrijheid. De overgangsfase kan twee tot drie weken duren. Je kunt het ochtenddutje verkorten of je bekijkt per dag of je kindje moe is in de ochtend en toch nog een kort slaapmoment nodig heeft. Je zult merken dat er steeds meer dagen zijn waarop dit slaapmoment niet meer nodig is. In de praktijk stappen ouders vaak te vroeg over op één slaapmoment. Dit gebeurt vaak bij de leeftijd van 12 maanden. Rond deze leeftijd treedt er een slaapregressie op en kindjes vechten dan vaak de middagslaap aan. De oplossing is dan niet om over te stappen op één dutje per dag, maar om consequent te blijven handelen. Neemt niet weg dat er tóch kindjes zijn die bij een leeftijd van 14 maanden de overstap al maken. Uiteindelijk weet jij het beste wat je kindje nodig heeft.

Geen dutjes: 2.5 – 3 jaar

De meeste kindjes laten rondom de leeftijd van 3 jaar het laatste slaapmoment vallen. Rond de leeftijd van 2.5 jaar kun je merken dat je kindje minder behoefte heeft aan een lang slaapmoment midden op de dag, 60 – 90 minuten slaap kan dan al genoeg zijn. Zodra het laatste dutje wegvalt, heb je als ouder ook meer vrijheid! Ook al heeft je kindje geen dutje meer nodig, toch is het advies om structureel in de middag een rustmoment in te plannen. Een rustige activiteit voor je kindje en voor jezelf!

Hoe bouw je de dutjes af?

Het afbouwen van dutjes kun je doen door de slaaptijd in te korten. Als er maar nog 10 – 15 minuten slaaptijd over blijft, kun je het dutje laten vallen. Het kan nodig zijn om de bedtijd tijdelijk te vervroegen tijdens een overgangsfase. Je compenseert dan het wegvallen van het dutje en hiermee voorkom je oververmoeidheid tijdens bedtijd. Oververmoeidheid kan ervoor zorgen dat het in slaap vallen twee keer zo lang duurt. Probeer altijd naar de wakkertijden én slaapsignalen te kijken, niet alleen naar de klok.

Heb je behoefte aan meer praktische tips die direct toepasbaar zijn?

Neem dan een kijkje op mijn Instagram.

Veel liefs, Ghislaine

Einde zomervakantie, hallo slaapritme

Overgang dutjes

Links

Contact